ЗЯЦЬ ДЫЯКАНА ПРАСЛАВІЎ НАШ КРАЙ

21 Февраль 2014

 У Лунінецкім ліцэі адбыліся Трэція гісторыка-філалагічныя чытанні памяці педагога, гісторыка, перакладчыка Мікалая Пятровіча Анцукевіча (1892-1971).

Залессе – гэта мікрараён Лунінца, які ў пачатку ХХ стагоддзя быў інтэлектуальным і культурным цэнтрам горада, дзякуючы рускай рэальнай гімназіі. Менавіта тут М.П. Анцукевіч зрабіў пераклад “Слова аб палку Ігаравым”, што занатавана ў энцыклапедыях Беларусі, Літвы (з Лунінца выкладчык пераехаў у Вільню), Расіі (у Яраслаўлі дзейнічае музей славутага помніка літаратуры). Гэтыя факты гучалі ў выступленні 10-класніцы Дар’і Бярозка – прэзідэнта навуковага таварыства вучняў “Зямляне”.

Гісторыя

Першы дзень чытанняў прысвячаўся 100-годдзю пачатку Першай сусветнай, што адзначым улетку. З даследаваннем аб лунінецкіх старонках вайны пазнаёміў 11-класнік Станіслаў Ванюк (кіраўнік А.Р. Арашкевіч). Асабліва прыцягнула прэзентацыя аб Стаўцы Вярхоўнага Галоўнакамандуючага ў 1915 годзе, размешчанай у Баранавічах, – з ёй выступіў протадыякан храма Пакрова Багародзіцы суседняга горада Андрэй Гарбуноў. Аб шэрагу сведчанняў мінулага, што знаходзіць 52-гі асобны спецыялізаваны пошукавы батальён Міністэрства абароны, паведаміў ваенны археолаг Андрэй Каркотка (Заслонава Віцебскай вобласці).

Філалогія

Чытанні працягнуліся ў Міжнародны дзень роднай мовы.

Захапленне выклікала даследаванне 11-класніка Іллі Чумака (кіраўнік С.І. Гапко), які працу аб нямецкіх фразеалагічных адзінках абараніў па-беларуску! Упэўнена валодаючы навуковай тэрміналогіяй, артыстычна выступіў вучань 11-га класа Данііл Стасюк (кіраўнік А.Р. Арашкевіч), вывады якога аб уплыве мабільнай сувязі на менталітэт сучаснай моладзі прымушаюць задумацца і дарослых.

Мясцовыя дыялекты “лабэцкімі” байкамі Настассі Якавец прадставілі 11-класнік СШ №4 Уладзімір Каховіч і старшыня раённага савета ветэранаў педагагічнай працы Наталля Казанкова.

Даследаваннем палескіх гаворак у 1920-ыя займаўся і М.П. Анцукевіч, з запісамі вясельных абрадаў якога пазнаёміла настаўніца ліцэя Валянціна Казун. Успаміны аб перыядзе Першай сусветнай, занатаваныя царскай сценаграфіяй, з дапамогай спецыялістаў нядаўна ўдалося расшыфраваць унуку вучонага – Мікалаю Алегавічу Анцукевічу (Вільнюс, Літва).

Яго прадзед (цесць М.П. Анцукевіча) да канца 1920-ых служыў у Лунінецкай Крыжаўзвіжанскай царкве. Цяперашні дыякан храма Васілій Мартынаў паведаміў аб Дні праваслаўнай кнігі, што адзначаецца 14 сакавіка.

Ваенную тэму перыядаў Вялікай Айчыннай і “афганскіх” баявых дзеянняў у сваёй творчасці закранае Сяргей Трахімёнак (Мінск), які ўганараваны далучэннем да Саюзаў пісьменнікаў і Беларусі, і Расіі. Дактар юрыдычных навук, прафесар, выкладчык Інстытута нацыянальнай бяспекі ўручыў свае новыя кнігі з аўтографамі пераможцам і прызёрам абласнога конкурсу “З навукай у будучыню”. Акрамя вышэй названых ліцэістаў, былі ўзнагароджаны таксама 11-класнікі Міхаіл Міралюбаў і Крысціна Неўдах, 10-класнік Уладзіслаў Барысевіч.

Юныя і сталыя мужчыны ўражвалі гальштукамі-бабачкамі, якія кожнаму, напярэдадні Дня абаронцаў Айчыны, дарылі прадстаўніцы “прыгожай паловы” ліцэя. Дырэктар Аляксандр Грушэўскі заклікаў да аднаўлення роднай мовы ў адукацыйным асяроддзі і пажадаў вучням поспеху на рэспубліканскім этапе навуковых выпрабаванняў. Своеасаблівым благаславеннем сустрэч стаў удзел у чытаннях настаяцеляў храмаў: іконы Багародзіцы “Взыскание погибших” г. Лунінца – Сергія Крышталя і Спаса-Прэабражэнскага в. Язвінкі – Сергія Чыжа.

Перспектывы

Працягам чытанняў можна назваць наведванне горада Ельска, дзе нарадзіўся М.П. Анцукевіч. Гасцей вітаў начальнік аддзела па ідэалагічнай рабоце, культуры і справах моладзі райвыканкама Валерый Гейхман, уручыўшы прыгожыя мясцовыя сувеніры. Гасцінна прынялі ў краязнаўчым музеі, дзе аформлена асобная экспазіцыя ў гонар славутага земляка.

–Надзвычай карыснай была сустрэча ў Ельскай гімназіі, – адзначыла намеснік дырэктара ліцэя Наталля Бойка. – Элітная навучальная ўстанова была створана толькі пяць год таму. Марым аб рэарганізацыі ліцэя ў гімназію, таму для лунінчан вельмі каштоўны вопыт станаўлення яльчан. Дамовіліся аб працягу стасункаў паміж педагогамі і вучнямі нашых малых гарадоў Брэстчыны і Гомельшчыны.

Агульным падарункам для дэлегацыі лунінчан стала наведванне Свята-Троіцкага храма г. Ельска, які ўзведзены ў 1769 годзе і з’яўляецца аб’ектам гісторыка-культурнай каштоўнасці рэспубліканскага значэння. Помнік народнага дойлідства з рысамі стыляў барока і класіцызму захоўвае малітоўнасць двух з паловай стагоддзяў і цудаторную ікону, якая ўражвае шматлікімі знакамі ўдзячнасці…

 

Таццяна КАНАПАЦКАЯ. Фота аўтара. 

назад к списку новостей